Pozwolenia i zezwolenia środowiskowe

Pozwolenie środowiskowe to określenie decyzji administracyjnej udzielającej pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii.

Zgodnie z art. 181 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska organ ochrony środowiska może udzielić pozwolenia:

1. Zintegrowanego

Pozwolenie zintegrowane reguluje prowadzenie działalności przemysłowej poprzez decyzję administracyjną otrzymywaną dla różnego typu instalacji. Rodzaje instalacji podlegających konieczności uzyskania pozwolenia zintegrowanego określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości.

W prawodawstwie Unii Europejskiej w roku 2010 wprowadzono tzw. Dyrektywę IED (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy nr 2010/75/UE z 24 listopada 2010 roku w sprawie emisji przemysłowych), która została następnie po 2004 r. implementowana do polskiej ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska. Pozwolenia zintegrowane obejmują poszczególne pozwolenia sektorowe wydawane dla danych komponentów środowiskowych.

2. Sektorowego

a) Prawo ochrony środowiska. Instalacje, z których emisja wymaga pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza zostały sprecyzowane w nietypowy sposób przez ustawodawcę – w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia, został podany zbiór instalacji, które nie wymagają wnioskowania o pozwolenie, a więc kwalifikacji przedmiotowej instalacji do pozwolenia należy dokonać w drodze eliminacji z listy w powyższym rozporządzeniu.

Jeżeli dana instalacja znajduje się na liście rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia, oznacza to, że nie podlega pod pozwolenie, ale może wymagać zgłoszenia. Instalacje te zostały wyszczególnione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia.

Wniosek o wydanie pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza powinien spełniać wymagania art. 184 ust. 2, 2c, 2d i 3 oraz art. 221 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.

b) Pozwolenie na wytwarzanie odpadów wymagane jest dla wytwórcy odpadów, który w związku z eksploatacją instalacji wytwarzają:

  • odpady niebezpieczne w ilości powyżej 1 Mg/rok
    lub
  • odpady inne niż niebezpieczne w ilości powyżej 5 tysięcy Mg/rok.

Ważną kwestią pozostaje fakt iż we wniosku o wydanie pozwolenia uwzględnia się tylko odpady wytwarzane w związku z eksploatacją konkretnej instalacji. Ustawa o odpadach oraz niektórych innych z dnia 20 lipca 2018 roku wprowadziła obowiązek dołączenia do wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów operatu przeciwpożarowego (praktycznie w każdym przypadku – operat ppoż. nie jest wymagany w przypadku wytwarzania wyłącznie odpadów niepalnych), a także uzgodnienia go w formie postanowienia z Państwową Strażą Pożarną.

3. Pozwolenie wodnoprawne

Uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego wymagane jest na:

  • wykonanie urządzeń wodnych
  • szczególne korzystanie z wód
  • usługi wodne
  • inne czynności wskazane w przepisach ustawy Prawo wodne

Organem właściwym do wydania pozwolenia jest dyrektor zarządu zlewni lub dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej PGW Wody Polskie, w zależności od rodzaju realizowanego przedsięwzięcia.

Zezwolenie na przetwarzanie lub zbieranie odpadów

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach działalność polegająca na przetwarzaniu i zabieraniu odpadów podlega obowiązkowi uzyskania zezwolenia, poza wyjątkami określonymi w art. 45 ustawy o odpadach.
Zezwolenie na przetwarzanie lub zbieranie odpadów wydawane jest w formie decyzji, przez organ właściwy ze względu na miejsce prowadzenia działalności. Zezwolenie wydaje marszałek województwa dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko lub instalacji komunalnych. Organem właściwym do wydania zezwolenia na przetwarzanie odpadów na terenach zamkniętych jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska. W pozostałych przypadkach zezwolenie to wyda starosta (głównie dla przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko – np. przetwarzanie odpadów innych niż niebezpieczne w instalacji powyżej 10 Mg na dobę).

Ustawa o odpadach oraz niektórych innych z dnia 20 lipca 2018 roku wprowadziła obowiązek dołączenia do wniosku o wydanie zezwolenia na przetwarzane lub zbieranie odpadów operatu przeciwpożarowego, a także uzgodnienia go w formie postanowienia z Państwową Strażą Pożarną. Ponadto kolejną zmianą wprowadzoną powyższą ustawą była konieczność ustanowienia zabezpieczenia roszczeń w przypadku decyzji o wydanie zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów oraz pozwoleń zintegrowanych uwzględniających zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów, z wyłączeniem zarządzającego składowiskiem odpadów. Zabezpieczenie roszczeń może mieć formę:

  • depozytu,
  • polisy ubezpieczeniowej,
  • gwarancji ubezpieczeniowej,
  • lub gwarancji bankowej.

Stawki zabezpieczenia roszczeń dla poszczególnych rodzajów odpadów zostały określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 7 lutego 2019 r. w sprawie wysokości stawek zabezpieczenia roszczeń.